ޑީއީއެސް ނުވަތަ ޑީއެސްއީޑޭ އެވެ , އިލެކްޓްރޯނިކް ޑޭޓާ އެންކްރިޕްޓް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ސިމެޓްރިކް-ކީ އެލްގޮރިޒަމް އަކީ އޭގެ ފަހަތުން އަންނަ އެއްޗެކެވެ ޑީއީއެސް(ޑޭޓާ އެންކްރިޕްޝަން ސްޓޭންޑަރޑް) އަދި ޑީއީއެސް އަށް ވުރެ ރައްކާތެރި އެންކްރިޕްޝަން ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. ޑީއީއެސް އިން ޔޫޒަރ އިން ފޯރުކޮށްދޭ ކީ ތިން ސަބްކީއަކަށް ބަހާލަނީ k1، k2، އަދި k3 ގެ ގޮތުގައެވެ. މެސެޖެއް ފުރަތަމަ k1 އިން އެންކްރިޕްޓްކޮށް، ދެން k2 އިން ޑިކްރިޕްޓްކޮށް އަލުން k3 އިން އެންކްރިޕްޓް ކުރެވެއެވެ. ޑީއީސީޑީ ކީ ސައިޒަކީ 128 ނުވަތަ 192 ބިޓް އަދި ބްލޮކް ސައިޒް 64 ބިޓް އެވެ. އޮޕަރޭޝަންގެ 2 ގޮތެއް ވެއެވެ- ޓްރިޕްލް އީސީބީ (އިލެކްޓްރޯނިކް ކޯޑް ބުކް) އަދި ޓްރިޕްލް ސީބީސީ (ސައިފަރ ބްލޮކް ޗޭނިންގ) އެވެ.
ތިރީގައި މިވަނީ ކޮންމެ ސާދާ ލިޔުމަކަށް ވެސް ޑީއީއެސް އެންކްރިޕްޝަން އަދި ޑިކްރިޕްޝަން ފޯރުކޮށްދޭ ދެ މޯޑް އޮފް އޮޕަރޭޝަން ފޯރުކޮށްދޭ އޮންލައިން ހިލޭ ޓޫލެކެވެ.
ތިބާ އެންޓަރ ކުރާ، ނުވަތަ އަޅުގަނޑުމެން އުފައްދާ އެއްވެސް ސިއްރު ކީ ވެލިއުއެއް މި ސައިޓުގައި ރައްކާކޮށްފައި ނުވާނަމަ، މި ޓޫލް ފޯރުކޮށްދެނީ އެޗްޓީޓީޕީއެސް ޔޫއާރްއެލް މެދުވެރިކޮށް އެއްވެސް ސިއްރު ކީއެއް ވަގަށް ނުނެގޭނެކަން ޔަގީންކުރުމަށެވެ.
ޑީއީއެސް އެންކްރިޕްޝަން
- ކީ ސެލެކްޝަން:ޑީއީއެސް އިން ބޭނުންކުރަނީ އާންމުކޮށް ކޭ1، ކޭ2، ކޭ3 ގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ ތިން ކީ އެވެ. ކޮންމެ ކީއެއްގެ ދިގުމިނަކީ 56 ބިޓް ނަމަވެސް ޕެރިޓީ ބިޓްތަކުގެ ސަބަބުން އެފެކްޓިވް ކީ ސައިޒަކީ ކީއަކަށް 64 ބިޓެވެ.
- އެންކްރިޕްޝަން ޕްރޮސެސް::
- ކޭ1 އިން އެންކްރިޕްޓް ކުރުންޕްލޭއިންޓެކްސްޓް ބްލޮކް ފުރަތަމަ އެންކްރިޕްޓް ކުރަނީ ފުރަތަމަ ކީ ކޭ1 ބޭނުންކޮށްގެން ކަމަށާއި، އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ސައިފަރޓެކްސްޓް ސީ1 އުފެދެއެވެ
- ކޭ2 އިން ޑިކްރިޕްޓްކުރުން:އެއަށްފަހު ދެވަނަ ކީ ކޭ2 ބޭނުންކޮށްގެން ސީ1 ޑިކްރިޕްޓްކޮށް، މެދުމިނުގެ ނަތީޖާއެއް ލިބެއެވެ.
- ކޭ3 އިން އެންކްރިޕްޓް ކުރުން:އެންމެ ފަހުން ތިންވަނަ ކީ K3 ބޭނުންކޮށްގެން މެދުތެރޭގެ ނަތީޖާ އަނެއްކާވެސް އެންކްރިޕްޓްކޮށް ފައިނަލް ސައިފަރޓެކްސްޓް C2 އުފައްދައެވެ.
ޑީއީއެސް ޑިކްރިޕްޝަން
ޑީއީއެސްގައި ޑިކްރިޕްޝަން އަކީ މުހިންމު ގޮތެއްގައި އެންކްރިޕްޝަންގެ އިދިކޮޅެވެ:
- ޑިކްރިޕްޝަން ޕްރޮސެސް:
- ކޭ3 އިން ޑިކްރިޕްޓް ކުރުންސައިފަރޓެކްސްޓް C2 ޑިކްރިޕްޓް ކުރެވެނީ ތިންވަނަ ކީ K3 ބޭނުންކޮށްގެން މެދުތެރޭގެ ނަތީޖާއެއް ހޯދުމަށެވެ.
- ކޭ2 އިން އެންކްރިޕްޓް ކުރުން:އެއަށްފަހު އިންޓަރމީޑިއަޓް ނަތީޖާ ދެވަނަ ކީ ކޭ2 ބޭނުންކޮށްގެން އެންކްރިޕްޓްކޮށް، އިތުރު އިންޓަރމީޑިއަޓް ނަތީޖާއެއް ލިބެއެވެ.
- ކޭ1 އިން ޑިކްރިޕްޓްކުރުން:އެންމެ ފަހުން މި ނަތީޖާ ޑިކްރިޕްޓް ކުރަނީ ފުރަތަމަ ކީ ކޭ1 ބޭނުންކޮށްގެން އަސްލު ޕްލޭންޓެކްސްޓް ހޯދުމަށެވެ.
ކީ މެނޭޖްމަންޓް
- ކީ ސައިޒް:ޑީއީއެސްގައި ހުންނަ ކޮންމެ ކީއެއްގެ ދިގުމިނަކީ 56 ބިޓް ކަމުން ޖުމްލަ އެފެކްޓިވް ކީ ސައިޒަކީ 168 ބިޓް (ކޭ1، ކޭ2 އަދި ކޭ3 ތަރުތީބުން ބޭނުންކުރާތީ) އެވެ.
- ކީ ޔޫސޭޖް:ސްޓޭންޑަޑް ޑީއީއެސް އާއި ބެކްވާޑް ކޮމްޕެޓިބިލިޓީއަށް ކޭ1 އަދި ކޭ3 އަކީ އެއް ކީއަކަށް ވެދާނެ ނަމަވެސް ސެކިއުރިޓީ އިތުރުކުރުމަށް ކޭ2 ތަފާތު ކުރުމަކީ ރަނގަޅު ކަމެކެވެ.
ސަލާމަތަށް ވިސްނަންޖެހޭ ކަންތައްތައް
- ޑީއީއެސް އަކީ ރައްކާތެރި އެއްޗެއް ކަމަށް ބެލެވުނު ނަމަވެސް އޭއީއެސް ފަދަ ޒަމާނީ އެލްގޮރިޒަމްތަކާ އަޅާބަލާއިރު ނިސްބަތުން ލަސް އެއްޗެކެވެ.
- ކީ ދިގުމިނުގެ ސަބަބުން 3ޑީއީއެސް އަކީ ވަކި ހަމަލާތަކަށް ފަސޭހަ އެއްޗަކަށް ވާއިރު، ރަނގަޅު ބަދަލުތައް (އޭއީއެސް ފަދަ) ލިބޭ އާ އެޕްލިކޭޝަންތަކަށް މިހާރު ރަނގަޅު ގޮތެއް ނޫނެވެ.
ޑީއީއެސް އާއި އެއްގޮތްވާން ޖެހޭ ލެގަސީ ސިސްޓަމްތަކުގައި ޑީއީއެސް ބޭނުން ކުރަމުންދާ ނަމަވެސް ޒަމާނީ އެޕްލިކޭޝަންތަކުގައި އާންމުކޮށް ބޭނުން ކުރެ އެވެ ސިމެޓްރިކް އެންކްރިޕްޝަން އަށް އޭއީއެސް އޭގެ ވަޒީފާގެ ރަނގަޅުކަމާއި ހަރުދަނާ ސެކިއުރިޓީގެ ސަބަބުންނެވެ.
ޑީއީއެސް އެންކްރިޕްޝަން ޔޫސޭޖް ގައިޑް
އެންކްރިޕްޓް ކުރަން ބޭނުންވާ އެއްވެސް ޕްލޭން ޓެކްސްޓެއް ނުވަތަ ޕާސްވޯޑެއް ލިޔެލާށެވެ. އެއަށްފަހު ޑްރޮޕްޑައުން އިން އެންކްރިޕްޝަން މޯޑް ހޮވާށެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ ކުރިމަތިވެދާނެ ވާދީތަކެވެ.
-
އީސީބީ: އީސީބީ މޯޑުގައި ކޮންމެ ޓެކްސްޓެއްވެސް އެތައް ބްލޮކަކަށް ބަހާލައިގެން ކޮންމެ ބްލޮކެއް ވެސް ފޯރުކޮށްދޭ ކީ އިން އެންކްރިޕްޓް ކުރެވޭތީ އެއްގޮތް ޕްލޭން ޓެކްސްޓް ބްލޮކްތައް އެއްގޮތް ސައިފަރ ޓެކްސްޓް ބްލޮކްތަކަށް އެންކްރިޕްޓް ކުރެވެއެވެ. އެހެންކަމުން މި އެންކްރިޕްޝަން މޯޑަކީ ސީބީސީ މޯޑަށްވުރެ ރައްކާތެރިކަން ކުޑަ މޯޑެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ކޮންމެ ބްލޮކެއް އެއްގޮތް ސައިފަރ ޓެކްސްޓް ބްލޮކްތަކަކަށް އެންކްރިޕްޓް ކުރެވިފައިވާތީ އީސީބީ މޯޑަށް އައިވީއެއް ބޭނުން ނުވެއެވެ. ހަނދާން ކުރާތި، އައިވީ ބޭނުންކުރުމުން އެއްގޮތް ޕްލޭންޓެކްސްޓްތައް އެކި ސައިފަރޓެކްސްޓްތަކަށް އެންކްރިޕްޓް ކުރެވިފައިވާކަން ކަށަވަރުވެއެވެ.
-
ސީބީސީ: ސީބީސީ އެންކްރިޕްޝަން މޯޑަކީ އީސީބީ މޯޑާ އަޅާބަލާއިރު މާ ރައްކާތެރި މޯޑެއް ކަމަށް ބެލެވެނީ، އީސީބީ މޯޑާ ހިލާފަށް އެއްގޮތް ބްލޮކްތަކުގެ އެންކްރިޕްޝަން ރެންޑަމް ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭ އައިވީ އަށް ސީބީސީ އަށް ބޭނުންވާތީ އެވެ. ސީބީސީ މޯޑަށް އިނިޝިއަލައިޒޭޝަން ވެކްޓަރ ސައިޒް ވާންޖެހޭނީ 64 ބިޓް މާނައަކީ 8 އަކުރު ދިގުވާން ޖެހޭނެއެވެ i.e., 8*8 = 64 bits